«Παλεύουμε για πτυχία με αξία…»
Μερικές μέρες πριν από τις φοιτητικές εκλογές κυκλοφόρησαν αφίσες από τις Πανσπουδαστικές Κινήσεις Συνεργασίας (Π.Κ.Σ.) που περιγράφουν ξεκάθαρα τις αγωνιστικές τους επιδιώξεις: «Παλεύουμε για πτυχία με αξία, για δουλειά με δικαιώματα». Πραγματικά, οι επιδιώξεις τους αγγίζουν την αναγκαιότητα αλλά είναι και αυτονόητες, τουλάχιστον ως προς το πρώτο στόχο τους και, θεωρητικά, θα έπρεπε να αποτελούν και επιδιώξεις όλων των φοιτητών ανεξάρτητα από τις πολιτικές-κομματικές επιρροές.
Όμως όταν θελήσει κάποιος να εμβαθύνει στον πρώτο στόχο συναντά και το πρώτο εμπόδιο. Η πάλη περιστρέφεται γύρω από πτυχία με αξία. Τί ακριβώς εννοούν οι Π.Κ.Σ. όταν αναφέρονται στην αξία των πτυχίων; Μιλάνε για πτυχία όπου αυτόματα εγγυώνται την πρόσληψη σε θέση εργασίας μισθωτής φύσης με κύριο, αν όχι αποκλειστικό, εργοδότη το ίδιο το κράτος, μια κατάσταση μακριά από τις πραγματιστικές συνθήκες που συναντά κανείς σήμερα. Επιπλέον, η αξία των πτυχίων μεταφράζεται και σε αμοιβή σχεδόν εξωπραγματική για αυτό που σήμερα, είτε συμφωνεί κανείς είτε διαφωνεί, καθορίζει τους μισθούς: την αγορά, πάντα με την έννοια του απαραίτητου μηχανισμού κίνησης και συντήρησης του τρέχοντος οικονομικού συστήματος και όχι με την δαιμονοποίησή της ή την θεοποίησή της. Πάνω απ’ όλα, όμως, το «πτυχίο με αξία», στην συνείδηση του μέσου φοιτητή των ελληνικών ιδρυμάτων, είναι ταυτισμένο με την απουσία προσωπικής δουλειάς, την αποφυγή του κάματου της κατάκτησης της γνώσης, την τυπική συμμετοχή στις εξετάσεις και τον εξορκισμός των απαιτήσεων ή των προϋποθέσεων για την λήψη πτυχίων με αξία.
Στο δεύτερο σημείο των διεκδικήσεων, «δουλειά με δικαιώματα», τα πράγμα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο. Δικαίωμα μέσα στην δουλειά, όχι δικαίωμα για την εργασία. Πιθανόν, υπονοείται ότι ο εργαζόμενος χρειάζεται περισσότερα δικαιώματα από αυτά που σήμερα κατέχει, αξιοποιεί και, μερικές φορές, εκμεταλλεύεται. Κανείς δεν έχει στο μυαλό του έναν εργαζόμενο-δούλο αλλά η έκφραση της διεκδίκησης αυτής προκαλεί περισσότερο σύγχυση παρά αποτελεί όραμα άξιο να αγωνιστεί κανείς. Η ίδια η λέξη δικαίωμα δεν έχει περιεχόμενο με κοινό νόημα. Διαφορετικό νόημα για διαφορετικούς ανθρώπους, κράτη, συνδικαλιστικές οργανώσεις, κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες. Ίσως να απαιτούνται αλλαγές ως προς τις εργασιακές σχέσεις αλλά δεν μπορεί να δομηθεί τίποτα όταν ταυτίζεται ή όταν βαφτίζεται μια αξίωση δικαίωμα-ιδιαίτερα όταν αξιώνει κανείς να απορροφιέται αυτομάτως, χωρίς προϋποθέσεις, σε κάποια δουλειά ή να αποκτά «πτυχίο με αξία» χωρίς να ενδιαφέρεται αν έχει αποκτήσει στοιχειωδώς επαρκείς γνώσεις, χωρίς να δέχεται την αξιολόγηση ιδρυμάτων και διδασκόντων. Είναι ασυνεπής, ως πολιτική και ιδεολογική θέση, η διεκδίκηση «πτυχίων με αξία» από την μια, και, από την άλλη, η διαμαρτυρία για την αυτονόητη προϋπόθεση εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση όπως διατυπώθηκε από την πολιτική πρόθεση του αποκλεισμού από τα πανεπιστήμια όσων υποψηφίων δεν συγκεντρώνουν στην βαθμολογία την βάση.
Για ακόμη μια χρονιά η δύναμη που έχουν οι φοιτητικές παρατάξεις θα δαπανηθεί, υποβοηθούμενες από τα κόμματα, σε πάρτυ και πομφολογίες που κανείς από τους φοιτητές δεν καταλαβαίνει αλλά δέχεται ως μια μορφή υποχρεωτικού ανταλλάγματος στον προστατευτισμό των πολιτικών κομμάτων με την μορφή της εμπλοκής τους στις διαδικασίες της εκπαιδευτικής λειτουργίας (επιρροή πρυτανικών εκλογών, προβιβάσιμους βαθμούς σε εξεταστικές, ανταποδοτικά οφέλη σε επίπεδο σπουδών).
