Απεργία, κοινωνική συνοχή και συνδικαλισμός
Έχουν περάσει τρεις εβδομάδες και οι αντιδράσεις από τις κυβερνητικές επιλογές δεν έχουν βρει διέξοδο. Αντίθετα, φαίνεται ότι η κοινωνική συνοχή δεν μπορεί να εξασφαλιστεί αφού αποτελεί σημαντική παράμετρο για πολιτικές αλλαγές. Αυτή η τελευταία παρατήρηση μπορεί να αποτελέσει επιχείρημα για όσους αντιτίθενται στις επιλογές του κυβερνητικού επιτελείου. Θα πρέπει, όμως, να γίνει ξεκάθαρο από την μεριά τους, ως μια στοιχειώδης υποχρέωση απέναντι στους πολίτες, σε ποια κοινωνική συνοχή αναφέρονται, και σε ποια σημεία των προτεινόμενων αλλαγών έχουν αντίθετη άποψη.
Φαίνεται ότι οι τόσο ισχυρές αντιδράσεις έχουν στόχο της βασικές επιλογές της πολιτικής του κυβερνώντος κόμματος. Αντιδρούν με τις προθέσεις της κυβέρνησης να προσπαθήσει να δημιουργήσει ευέλικτο και παραγωγικό δημόσιο τομέα, να προσπαθήσει να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, συνθήκες που θεωρεί ότι μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση της ευημερίας της χώρας, συνθήκες θετικές για την εύρεση απαντήσεων σε στρατηγικής σημασίας θέματα, όπως το ασφαλιστικό, η ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις, η διάχυση της τεχνολογίας, η δημογραφική πίεση στη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων.
Αντιδρούν, δηλαδή, σε όλα εκείνα τα σημεία στα οποία, στους προεκλογικούς λόγους και στις ανάλογες δηλώσεις, όλοι συμφωνούσαν και έθεταν ως πρωτεύοντα προβλήματα. Όλοι, πολιτικοί και μη, συμφωνούσαν ότι κάτι πρέπει να γίνει με τον δημόσιο τομέα, με τις συντάξεις, με το ασφαλιστικό, με τις επενδύσεις διότι όλοι αναγνώριζαν τον κορεσμό και την αντιπαραγωγικότητα στην οποία βρίσκονται κεντρικοί θεσμοί της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Μπορεί, σ’ αυτό το σημείο, να ισχυριστεί κανείς ότι οι αντιδρώντας συμφωνούν με τους στόχους αλλά διαφωνούν με τις προτεινόμενες λύσεις. Αν δει κανείς ρεαλιστικά και αποφορτισμένα τα γεγονότα, θα διαπιστώσει πως η μόνη μεριά που έχει προτάσεις -άσχετα αν είναι στη σωστή κατεύθυνση ή όχι- είναι η κυβέρνηση. Η αντιπολίτευση διαρκώς αντιτίθεται με ξύλινη, πολιτικά, επιχειρηματολογία προσπαθώντας να διεγείρει, σε κοινωνικό επίπεδο, αντιδεξιά αντανακλαστικά και διανθίζει την επιχειρηματολογία της με αναφορές σε αντιλαϊκές αποφάσεις. Επιχειρηματολογεί σαν να πρόκειται η παρούσα κυβέρνηση να εξυπηρετήσει, αν συμβαίνει αυτό, διαφορετικής τάξης και συμφερόντων εκπροσώπους από εκείνους που εξυπηρετούσε εκείνη. Αυτό είναι αντιφατικό αφού, στην παρούσα κοινωνικοπολιτική κατάσταση με το παρόν οικονομικό σύστημα, τα κεντρικά πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα αποτελούν δημιουργήματα της ίδιας πολιτικής και κοινωνικής φιλοσοφίας.
Στους αντιδρώντας κεντρική θέση κατέχουν τα συνδικαλιστικά όργανα της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ. Όπως συμβαίνει στην πλειονότητα των περιπτώσεων παγκοσμίως, έτσι και στην Ελλάδα, ο συνδικαλισμός, ιστορικά, απλώς τοποθετείται απέναντι σε κάθε κυβερνητική και εργοδοτική απόφαση χωρίς δικές του θέσεις. Είναι γεγονός ότι υπήρξαν περιπτώσεις όπου δεν συνέβη αυτό αλλά, γενικά, η τυπική αντίδραση των συνδικαλιστών είναι μια στείρα αντίθεση, ιδιαίτερα όταν έχουν απέναντι εκπροσώπους αντίθετης κομματικής θέσης. Στην συγκεκριμένη κατάσταση, ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ λειτουργούν συντονισμένα και παράλληλα δίνοντας την εντύπωση ότι και οι δυο φορείς εξυπηρετούν συμφέροντα της ίδιας πλευράς. Όμως, κατέχουν αντίθετους πόλους στην γεωγραφία του δημοσίου χώρου εργασίας (ΑΔΕΔΥ) και της ιδιωτικής αγοράς εργασίας (ΓΣΕΕ). Όταν ευνοείται ο δημόσιος υπάλληλος, θεωρητικά, αντιδρά η ΓΣΕΕ επειδή τα μέλη της, οι εργαζόμενοι στους ιδιώτες, πλήττονται και όταν απολαμβάνει προνόμια ο μισθωτός στο ελεύθερο επάγγελμα η ΑΔΕΔΥ αντιδρά. Εκείνο, όμως, που παρατηρείται στη σημερινή κατάσταση είναι ταύτιση απόψεων και δράσεων, γεγονός που οφείλεται στην κυριαρχία και στους δυο φορείς, ιδιαίτερα στη ΓΣΕΕ, ανθρώπων γαλουχημένων από τον αρνητικό συνδικαλισμό του δημόσιου φορέα.
Οι αντιδράσεις έχουν προκαλέσει προβλήματα στην κοινωνία και στην λειτουργία της αγοράς. Οι πρωτεργάτες της και οι πρωτοστατούντες, οι συνδικαλιστές και πάλι, θεωρούν ότι η κοινή γνώμη εκφράζεται μέσω των απεργιακών κινητοποιήσεών τους και ότι η αντίδραση εκφράζει μια κοινωνική αναταραχή. Η κοινωνική κατάσταση που επικρατεί είναι πολύ διαφορετική. Εκείνοι που ταλαιπωρούνται είναι οι συνταξιούχοι που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από τις τράπεζες, οι επαγγελματίες που δεν μπορούν να τακτοποιήσουν επιταγές και υποχρεώσεις, οι πολίτες που υποφέρουν λόγω των στάσεων εργασίας στις συγκοινωνίες και στις μεταφορές, οι έμποροι που δεν μπορούν να προμηθευτούν προϊόντα με ομαλές διαδικασίες, οι πολίτες που δεν εξυπηρετούνται από τις δημόσιες υπηρεσίες. Αντίθετα με τις αντιλήψεις των ηγετών-συνδικαλιστών, αυτές οι ομάδες είναι η κοινή γνώμη και, ταυτόχρονα, οι παράγοντες κοινωνικής συνοχής που ταλαιπωρούνται από την καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος της απεργίας.